Mar 31, 2014 - Data Dictionary    1 Yorum

Geliştirme Ortamı ve AOT (Application Object Tree) Yapısı

Dynamics Ax(Axapta) üzerinde geliştirme yapacaksanız öncelikle geliştirme ortamını yazılım dilini ve AOT (Application Object Tree) yapısını tanımak gerekir. Kısaca bunlardan bahsedeceğim.

Geliştirme ortamı;
Axapta üzerinde Ctrl + D veya Ctrl + Shift + W yaparak geliştirme ortamına geçiş yapabilirsiniz. Axapta 2009 da ayrı bir ortam açılmıyordu Ax 2012 ile birlikte ayrı bir IDE yapısı olarak geliştirme ortamı ana ekrandan ayrıştırılmıştır.

Dynamics Ax(Axapta) ın programlama dili X++ dır. X++, C# ve Java gibi nesneye dayalı bir programlama dilidir.

Geliştirme ortamına geçtiğinizde karşınıza aşağıda gördüğünüz AOT yapısı çıkacaktır.

AOT Yapısı

Bu AOT yapısı adındanda anlaşılacağı gibi içersinde Tablolar, Formlar, Classlar vb. bir çok nesnenin bulunduğu ve bu nesneleri kullanarak daha rahat tasarımlar  ve geliştirmeler yapılabilmesi için oluşturulmuş bir ağaç yapısıdır.

İleriki konularda daha detaylı verilmek üzere AOT nesnelerinden (Genellikle en çok kullanılanlardan) kısaca bahsedebiliriz.

Data Dictionary;
Tables : Axaptanın temel yapı taşlarından biridir. Ax üzerinde dataların(verilerin) tutulduğu yapılardır.
Views : İstenilen tabloların birleştirilerek sorgu sonucunda oluşturulan sanal tablodur.  Gösterilmesi istenilen alanlar birleştirilen tablolardan seçilerek düzenlenir.
Extended Data Types (EDT) : Geliştirilmiş veri Türüdür. Yazılım temelinde kullanılan string, int, date gibi veri tiplerinin özelleşmiş ve fonksiyonel kullanım halidir.
Base Enums : Listlenmiş veri yapısıdır. Genel itabariyle ComboBox veya Dropdown seçimli yapılarda kullanılır.

Classes : Türkçe karşılığıyla sınıflar içerisinde çeşitli metodları (hesaplamaları,işlemleri vb.)barındıran tek başına çalıştırılabilen veya bir yapıdan tetiklenebilen yapılardır.
Forms : Üzerinde alanların, butonların, gridlerin bulunduğu kullanıcıyla görsel iletişimi sağlayan Ax’ın en önemli nesnelerindendir.
Parts : Ax 2012 ile birlikte gelen içerisinde info ve form partların bulunduğu genellikle ListPage yapısınıda kullanılan nesnedir.
Reports : Axapta jargonuyla beyaz sayfa raporların yapıldığı ve tutulduğu yerdir. Ancak Microsoft 2012 versiyonuyla birlikte standart raporları beyaz sayfadan SSRS raporlara kaydırmıştır. Bir sonraki versiyonda tamamen kaldırılacağı söylentileri dolaşmaktadır.
SSRS Reports : Visual Studio aracı ile geliştirilen raporların tutulduğu yapıdır. Beyaz sayfalara göre daha gelişmiş raporlar yapılabilir. Ancak yapımı daha zor ve biraz daha yavaş çalışmaktadır.
Queries : Axapta üzerinde daha sonradan kullanılmak üzere sorgular oluşturacağınız yapıdır.
Jobs : Çeşitli kod bloklarının çalıştırılabilir bi ortamda test etmek istediğinizde Jobslara başvurursunuz. Yazılan kod çalıştırıldıktan sonra istenilen işlem(İnsert,update,delete veya info vs.) direk olarak gerçekleştirilir.
Menus : Axapta kullanıcı ekranında modüllerin ve menülerin yerleştirildiği ekrandır.
Menu Items : Formların(Display), Classların(Action) ve Raporların(Output) item nesnelerine dönüştürülerek menülere eklenebilmesini sağlayan yapıdır. İlgili nesne menü item nesnesine sürüklenerek item nesnesi oluşturulur. Daha sonra menülere eklenebilir veya koddan çağrılabilir.

Bu kısaca değindiğiniz nesneler için zamanla daha detaylı açıklamalar yapacağım.

Erkan OĞUZ

Önceki Konu->

<- Sonraki Konu

Benzer yazılar

1 Yorum

  • AOT de yeni bir sorgu nasıl hazırlanır?

Yorum Yazın...